Kodeks dobrego wychowania - Savoir Vivre

           W dzisiejszych czasach, przy tak gwałtownym rozwoju nauki i techniki, musimy szczególną uwagę przykładać do tego, aby mechanizacja świata i nas nie zmieniła w bezduszne roboty, ale byśmy umieli wspólnie żyć lepiej, przyjaźniej i bardziej po ludzku. I to właśnie formy dobrego wychowania oparte są na szacunku, uznaniu, przyjaznym odnoszeniu się do siebie i tego właśnie chcą nas nauczyć. Dlatego nie powinniśmy traktować ich jako zbioru sztucznych zasad, które mają za zadanie utrudnić nam życie, ale właśnie jako wskazówki jak żyć przyjaźnie, zwracając uwagę na innych ludzi.

Co to jest etykieta?

Samo słowo pochodzi z języka francuskiego (etiquette) i dotyczyło początkowo oznaczenia na słupku granicznym danej posesji. Rozkwit form życia towarzyskiego w okresie absolutyzmu doprowadził do tego, że dworacy nosili ze sobą ściągawki z etykiety dworskiej w postaci karteczek, które podpowiadały, jak zachować się w danej sytuacji.

Jasno więc wynika, że etykieta rozumiana była jako całokształt zasad zachowania towarzyskiego, ale w sytuacjach oficjalnych, dworskich.
Czy my, ludzie żyjący w dwudziestym pierwszym wieku, w czasach dość swobodnego podejścia do wszelkich norm, musimy stosować się do owych zasad sprzed wielu lat?

Oczywiście, wraz ze zmianą warunków życia zmieniają się zasady współżycia między ludźmi. W dzisiejszych czasach odchodzi się od przestrzegania zmurszałych form bez treści, czyli zasad samych dla sobie, nie popartych dążeniem do ulepszenia ludzkich stosunków.

Etykieta dziś

W obecnych czasach za sensowne uznaje się jedynie te formy towarzyskie, które ułatwiają ludziom współżycie, ale nie krępują swobody jednostki do wyrażania swojej osobowości. Dzisiaj nie proponuje się sztywnego przestrzegania narzuconych form, ale przede wszystkim kierowanie się taktem i życzliwością wobec innych. Bo przecież dobre maniery i wszelkie formy towarzyskie nie są celem samym w sobie ale właśnie środkiem do uczynienia współżycia ludzkiego przyjemniejszym dla nas wszystkich.

Czym jest takt?

Takt jest umiejętnością wczucia się w położenie drugiego człowieka i zrozumienia, jakie słowo czy gest mogą go urazić i powstrzymywania się od tego właśnie gestu czy słowa. Zatem człowiek taktowny traktuje innych tak, jak sam chciałby być traktowany.

Do jakich dziedzin życia odnosi się etykieta?

Podstawą moralną etykiety jest poszanowanie godności drugiego człowieka, więc wszelkie normy współżycia towarzyskiego powinny być zachowane tam, gdzie mamy do czynienia z innymi ludźmi.

I tak, dbałość o dobre zachowanie do pewnego stopnia determinuje nasz strój np. w pracy, określa nasze zachowanie podczas posiłków, podczas korzystania z komunikacji miejskiej czy w czasie uroczystości rodzinnych. W pewnym sensie określa ona także nasze relacjez domownikami i przyjaciółmi.

Podkreślamy z całą mocą, że etykieta nie ma na celu sformalizowania życia ani zmiany jego warunków, ale dostosowanie się do jej wymogów powoduje, że życie staje się łatwiejsze i przyjemniejsze

Reguły obyczajowe ulegają zmianom

Wraz z upływem czasu jedne reguły obyczajowe zupełnie wychodzą z użycia, inne się rodzą i poszerzają swój zasięg. Zanikanie starych i powstawanie nowych norm obyczajowych spowodowane jest przeobrażeniami społecznymi, przemianami dokonującymi się w kulturze, industrializacją, rozwojem środków komunikacji, upowszechnianiem się radia i telewizji.

Jednak warunki życia ulegają zmianie znacznie szybciej niż obyczaje, dlatego jesteśmy świadkami współistnienia ze sobą obyczajów nieco przestarzałych, a jeszcze stale obowiązujących oraz tych zupełnie nowych.

Szacunek dla starszych form i ich wyznawców

Pomimo, iż etykieta się zmienia, należy jednak pamiętać o tym, te istnieją ludzie, szczególnie ci starsi wiekiem, którym przyswajanie nowych form współżycia towarzyskiego nie przychodzi wcale tak łatwo, ponieważ ukształtowani byli w zupełnie innych warunkach. Dlatego powinniśmy odnosić się z dużym szacunkiem do osób starszych i ich zwyczajów, choćby wydawały się nam one zupełnie niepotrzebne i dziwne. Należy bowiem pamiętać o tym  że te choćby i przestarzałe zasady składają się na naszą tradycję.