Wszystkie święta mają pewną zakorzenioną w tradycji formę. Dlatego chociaż czasy się zmieniają, to określone zasady zachowania się podczas określonych uroczystości pozostają jednak takie same. Poza tym każda uroczystość polega na gromadzeniu się ludzi. Zaś tam, gdzie znajduje się więcej osób musimy już przestrzegać pewnych zasad dobrego wychowania.
Jaki prezent jest odpowiedni?
Prezenty można dawać z okazji wszystkich możliwych uroczystości. Jest to bardzo miły zwyczaj, który umila życie, zacieśnia przyjaźnie, ale może być także źródłem kłopotu.
Jeśli chodzi o wybór prezentu, to nie ma uniwersalnej rady, którą można by zastosować zawsze i wszędzie. Bardzo wiele osób popełnia ten błąd, że wybiera prezent kierując się wyłącznie swoim gustem, a nie gustem osoby obdarowywanej. Dlatego więc przed wyborem odpowiedniego upominku, jakim chcielibyśmy obdarować bliską nam osobę, należy starannie pomyśleć o tym, co dana osoba chciałaby otrzymać. Bowiem prezent dobry na każdą okazję to taki, którego potrzebujemy, ale się go nie spodziewamy. Nie powinien być to jednak prezent całkowicie praktyczny, jak szampon do włosów czy proszek do prania. Musi być on na tyle „niepotrzebny", że należy do świata luksusu.
Narodziny dziecka
O tak radosnym wydarzeniu jak narodziny dziecka możemy zawiadomić listownie albo telefonicznie. Forma zawiadomienia zależy wyłącznie od nas. Osoby zawiadomione powinny odpowiedzieć na zawiadomienie w ten sam sposób. Bardzo miłym zwyczajem jest obdarowanie młodej mamy kwiatami, zaś dziecka drobnym prezencikiem.
Można także złożyć wizytę mamie, ale koniecznie trzeba się przedtem zapowiedzieć. Nie powinna razić także odpowiedź odmowna, ponieważ młodzi rodzice mogą być tak wyczerpani stresem związanym z porodem, że należy im się chwila odpoczynku.
Chrzest
Chrzest jest obrzędem religijnym, polegającym na przyjęciu dziecka do wspólnoty chrześcijańskiej. Nie ma żadnej reguły mówiącej o tym, kiedy dziecko ma być ochrzczone. Jednakże w Polsce najbardziej powszechny jest zwyczaj chrzczenia niemowląt.
Niemowlę powinno posiadać odpowiednie ubranko lub sukieneczkę. Natomiast zaproszeni goście ubrani powinni być w odświętny, uroczysty strój, przez który podkreślaliby doniosłość wydarzenia.
Po uroczystej mszy w kościele zazwyczaj odbywa się mniejsze lub większe przyjęcie w domu rodziców, dziadków lub w lokalu, na które zaproszeni są wszyscy przybyli goście.
Powszechnie przyjęty jest zwyczaj, że rodzice chrzestni kupują dziecku prezent. Kilkadziesiąt lat temu niezwykłe popularnym zwyczajem było kupowanie srebrnych sztućców z wygrawerowanym napisem upamiętniającym uroczystość. Dziś jednak nie stosuje się już tego rodzaju prezentów. Rodzice chrzestni powinni jednak pomyśleć o specjalnym na tę okazję upominku, który miałby nieprzemijalną wartość i w sposób symboliczny upamiętniałby tak szczególną uroczystość. W dzisiejszych czasach zupełnie na miejscu jest także obdarowanie dziecka książeczką oszczędnościową już z pewnym wkładem, która zapewniłaby dziecku określoną sumę pieniędzy po osiągnięciu przez nie pełnoletności.
Uroczystość Pierwszej Komunii
Pierwsza Komunia jest uroczystością religijną i organizacja częsci odbywającej się w kościele w zupełności zależy od zaleceń władz duchownych. Tyczy się to także ubioru, który coraz częściej jest jednakowy dla wszystkich dzieci.
Natomiast ta część uroczystości, która odbywa się w domu lub w wynajętym lokalu ma formę dowolną i każda rodzina ma prawo świętować ją tak, jak chce. Istnieje jednak zasada, że uroczystości mające charakter religijny powinny odbywać się bez alkoholu. Goście zaproszeni powinni ubrać się odświętnie, tak by należycie uczcić powagę chwili.
Każdy z zaproszonych gości zobowiązany jest do przyniesienia prezentu dziecku przyjmującemu po raz pierwszy komunię. Mogą być to I pieniądze lub inny podarek. Należy starać się jednak, aby Komunia nie stała się jedynie okazją do obdarowania dziecka luksusowymi prezentami, bowiem jest to przede wszystkim uroczystość mająca wymiar religijny.
Zaręczyny
Zaręczyny są dość kontrowersyjnym zwyczajem w dzisiejszych czasach. Jedni uważają je za relikt przeszłości, inni za bardzo miłą tradycję, będącą okazją do wspaniałej uroczystości. To, czy młodzi ludzie zechcą hucznie świętować swoje zaręczyny czy też obchodzić je I zupełnie bez rozgłosu, zależy tylko od nich, ponieważ nie ma nawet przymusu poprzedzania ślubu zaręczynami.
Jeżeli jednak dojdzie do zaręczyn, to należy pamiętać, że w pewnymi sensie narzeczeni zawarli między sobą układ, którego zerwanie pociągaj za sobą pewne konsekwencje.
Szczegóły dotyczące formy przyjęcia zaręczynowego jak i podziału kosztów nie są regulowane przez żadne zasady, zależą więc całkowicie od decyzji młodych.
Centralnym momentem zaręczyn jest prośba o rękę dziewczyny skierowana przez chłopaka do jej rodziców. Dlatego też chłopak starający się o rękę swej wybranki powinien mieć w tym dniu odpowiednio odświętny strój. Założenie na tę okazję garnituru nie jest uznawane za przesadę. Rodzice dziewczyny powinni zostać z tej okazji obdarowani: matka kwiatami, ojciec np. dobrym alkoholem. W tym dniu chłopak zakłada na serdeczny palec prawej ręki dziewczyny pierścionek zaręczynowy, będący symbolem danego sobie słowa i pamiątką tak ważnego dla młodych ludzi dnia.
Nierzadko uroczystość zaręczyn stanowi doskonałą okazję do bliższego poznania obu rodzin, czasem także do przejścia na ty, chociaż nie jest to obowiązkowe. Po zaręczynach sposób zwracania się młodych i do przyszłych teściów bywa rozmaity, w niektórych przypadkach zaczynają się oni już zwracać „mamo", „tato".
Dawniej obowiązywał zwyczaj, że to mężczyzna sam wybierał i płacił za obrączki. Jednak w dzisiejszych czasach kobieta woli mieć wpływ na kształt obrączek, tak więc przyjęte jest, że młodzi razem kupują obrączki, jednak koszty pokrywa zawsze mężczyzna.
Jeżeli młodzi decydują się nadać swoim zaręczynom rozgłos i zaprosić z tej okazji przyjaciół na przyjęcie, muszą wcześniej rozesłać zaproszenia, najlepiej pocztą. Jeżeli zaś młodzi chcą jedynie powiadomić swoich bliskich o zaręczynach wysyłają powiadomienie, na które należy odpowiedzieć wysyłając młodym życzenia pomyślności.
Ślub
Obecnie w Polsce znika rozgraniczenie na ślub cywilny i kościelny, bowiem akt małżeństwa mający moc prawną podpisuje się teraz w kościele.
Oczywiście można wziąć jedynie ślub cywilny w urzędzie stanu cywilnego. Dawniej istniał zwyczaj, że pan młody podczas ślubu cywilnego musiał być ciemno ubrany i mieć krawat lub muszkę. Obecnie nie ma żadnych przeciwwskazań, aby ślub cywilny brać w jasnym garniturze lub w smokingu, który dawniej zakładało się tylko na wieczór. Panna młoda może być ubrana w odświętny kostium, garsonkę lub białą suknię ślubną. Nie ma żadnych narzuconych zasad mówiących o jej stroju, jednak powinien być on uroczysty.
Wesele
Nie ma żadnych reguł pisanych dotyczących sposobu świętowania wesela. Można je świętować w lokalu razem z całą rodziną i przyjaciółmi, można spędzić je w domu w towarzystwie jedynie najbliższej rodziny, nie ma także zakazu, aby obchodzić wesele tylko we dwoje, w zupełnie kameralnej atmosferze. Wszystko to zależy od decyzji młodych, ich rodziny oraz od finansów.
Jeżeli młodzi zamierzają hucznie świętować swoje wesele, wtedy należy rozesłać zaproszenia do wszystkich zaproszonych gości przynajmniej na miesiąc przed planowaną datą uroczystości. Zaproszenie powinno być eleganckie i zawierać dokładną datę i miejsce wesela.
Jeśli chodzi o nazwisko nowożeńców, to najbardziej rozpowszechnionym zwyczajem jest, że panna młoda przyjmuje nazwisko męża. Jednak prawo dopuszcza również pozostanie przy nazwisku panieńskim, czy też przyjęcie przez pana młodego nazwiska żony. W ostatnich czasach wzrasta liczba kobiet, które przyjmują podwójne nazwisko. informacja dotycząca nazwiska nowożeńców także powinna być umieszczona na zaproszeniu tak, aby wiadomo było jak się zwracać do małżonków.
Istnieją dwa sposoby rozmieszczenia gości przy weselnym stole. Środkowe miejsca przy długim stole zajmują państwo młodzi, panna młoda po prawej stronie pana młodego. Po prawej stronie panny młodej siedzi teść, a obok niego matka panny młodej. Zaś po lewej stronie pana młodego znajdują się kolejno jego matka, a dalej ojciec oblubienicy. Dalej sadza się dziadków państwa młodych, potem krewnych i przyjaciół, inny zwyczaj mówi, że po prawej stronie panny młodej siada świadek, zaś po lewej stronie pana młodego znajduje się druhna. Jednak reguły rozmieszczenia gości nie muszą być rygorystycznie przestrzegane, w praktyce często zdarza się tak, że goście sami wybierają wygodne dla siebie miejsca i nie jest to wykroczenie przeciwko zasadom dobrego wychowania.
Z okazji wesela zawsze obdarowujemy parę młodą prezentami. Mogą być to przedmioty gospodarcze, które przydadzą się w życiu codziennym młodego małżeństwa, ale istnieje niebezpieczeństwo, że młoda para zostanie obdarowana np. trzema zbytecznymi robotami kuchennymi. Dlatego bardzo funkcjonalny jest zwyczaj sporządzania przez ludzi mających się pobrać listy zawierającej spis przedmiotów mogących im się przydać w nowym, wspólnym życiu. I tak osoby oproszone mogą wybrać coś na prezent z tej właśnie listy, mając pewność, że ich upominek nie będzie bezużyteczny. Dobrym pomysłem jest dać w prezencie ślubnym pieniądze, które na pewno przydadzą się młodym w organizowaniu np. nowego mieszkania. Należy jednak pamiętać, że prezent powinien zawierać także kartkę z odręcznie napisanymi życzeniami, bo przy tak dużej liczbie upominków trudno spodziewać się, że młodzi będą pamiętali, kto obdarował ich jakim prezentem.
Młodzi nie powinni zapomnieć o listownym wysłaniu podziękowań za prezent i udział w uroczystości tuż po weselu. Można to także zrobić w rozmowie lub telefonicznie.
Na zakończenie pamiętajmy, aby przed opuszczeniem sali weselnej pożegnać się z młodymi i podziękować za zabawę.
Imieniny, urodziny
Nie ma obowiązku wyprawiania ani imienin ani urodzin. Jeżeli już decydujemy się na odchodzenie tych świąt w gronie znajomych i rodziny, możemy to robić w zupełnie dowolny sposób - na pikniku, w domu czy też w lokalu.
Nie jest raczej dobrym pomysłem organizowanie przyjęcia-niespodzianki dla kogoś, kto wyraźnie sobie tego nie życzy. Imieniny i urodziny obchodzone są co roku, dlatego mamy rozeznanie, kto życzy sobie odwiedzin w ten dzień, a kto nie.
Znajomym, którzy nie wyprawiają hucznego przyjęcia z okazji imienin czy urodzin, należą się jednak życzenia telefoniczne lub listowne. Nie należy ich jednak składać wcześniej, ponieważ niektórzy przesądnie uważają to za złą wróżbę (nie dotyczy to życzeń listownych).
Na przyjęcie z okazji imienin czy urodzin powinniśmy zaprosić gości podając godzinę rozpoczęcia uroczystości. W stosunku do bliskich przyjaciół nie obowiązuje żadna oficjalna forma zaproszenia, mogą się one odbyć ustnie. Jednak przełożonych czy też dalszych znajomych powinniśmy zapraszać listownie, podając powód zaproszenia, bowiem mogą oni nie znać daty naszych urodzin.
Goście zaproszeni na uroczystość imienin czy urodzin zawsze powinni obdarować jubilata czy solenizanta jakimś podarkiem. Nie powinna być to raczej rzecz zbyt praktyczna, a pewien luksus, niekoniecznie bardzo kosztowny. Przy wybieraniu prezentu na imieniny czy urodziny nie powinniśmy kierować się naszym gustem, ale upodobaniami osoby, do której jesteśmy zaproszeni. Jednak najbardziej powszechnym prezentem otrzymywanym w dniu imienin czy urodzin są kwiaty. Należy przy tym pamiętać, że raczej nie dajemy kwiatów mężczyznom, a już na pewno nie robi tego kobieta.
Jeżeli kobieta i mężczyzna, idąc na urodziny obdarowują gospodarza kwiatami i innym prezentem, to obowiązuje zasada, że kobieta wręcza prezent, a mężczyzna kwiaty.
Pogrzeb
Ciemny strój (najlepiej czarny) jest swoistego rodzaju wymogiem, uświęconym dawną tradycją, szczególnie, jeśli zmarły był naszym bliskim krewnym. Pogrzeb nie jest dobrą okazją, by szokować zebranych swoim strojem, zatem unikać należy jaskrawych barw. Jeśli w naszej szafie nie mamy nic odpowiedniego, to lepiej kupić lub pożyczyć strój właściwy na tego typu uroczystość.
Żałoba dawniej była powszechnym zwyczajem, bardzo ważnym, jeśli zmarły był naszym małżonkiem lub rodzicem. Dziś nie jest to już tak rygorystycznie przestrzegane. Czarny strój może nosić ten, kto chce. Kolor ubrań nie wyraża bowiem uczuć po stracie bliskiej osoby. To raczej forma.
Co powiedzieć osobie, która właśnie utraciła kogoś bardzo bliskiego? Każde słowa pociechy wydają się wówczas niewystarczające i brzmią jak pusty frazes. Jeżeli naprawdę nic nie przychodzi nam do głowy można uciec się do formuły „bardzo/serdecznie lub głęboko współczuję".
Najprawdziwsze słowa otuchy jednak zawsze płyną z głębi serca, zatem najlepiej spróbujmy powiedzieć coś od siebie. Można także przesłać list kondolencyjny. Trzeba to jednak uczynić niezwłocznie po otrzymaniu wiadomości o śmierci danej osoby. Taki list otrzymany po miesiącu, zamiast pociechy wywoła tylko łzy, gdy na nowo przywoła się wspomnienie o zmarłym.
Wyrazów współczucia nie przekazujemy również telefonicznie, chyba, że dzwoni ktoś z rodziny czy przyjaciół z wiadomością o czyjejś śmierci. Wtedy nawet nie wypada nie wyrazić swojego żalu czy nie złożyć kondolencji.
Kwiaty i wieńce zazwyczaj przynosimy na cmentarz sami i jest to o tyle dobre rozwiązanie, że nie obarczamy pogrążonej w żalu rodziny
